Zvezdara: Upoznajte naš kraj
Opština Zvezdara se nalazi u jugoistočnom delu grada i spada u centralne opštine Beograda.
Na teritoriji Opštine Zvezdara, u današnjoj Volginoj ulici, nalazi se poznata Astronomska Observatorija, objekat od posebnog značaja za razvoj astronomije, fizike, meteorologije i seizmologije u Srbiji . Nalazi se na najvećoj nadmorskoj visini (248,6 m) u gradu i čini najvišu tačku u Beogradu. Astronomska opservatorija predstavlja najznačajniji projekat jednog od pionira srpskog modernizma i osnivača grupe arhitekata modernog pravca, Čeha Jana Dubovog. Zbog svog velikog značaja ova građevina je pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture.
Odmah posle izgradnje Astronomske opservatorije 1933. (narodni izraz za opservatoriju je zvezdarnica ili zvezdara, tako da je ubrzo i kraj prozvan Zvezdara počelo je uređivanje parka i sadnja zelenila. Pošumljavanje ovog terena preduzeto je, između ostalog, i zbog zaštite Beograda od košave.
Novo groblje, u Ruzveltovoj ulici, spomenički je kompleks od izuzetnog kulturnog i istorijskog značaja za Beograd i Srbiju, zbog čega je zakonom zaštićeno kao kulturno dobro od velikog značaja. Prvi memorijalni spomenik na Novom groblju jeste Srpska kosturnica izgrađena 1907. i nalazi se u blizini crkve Sv. Nikole. U nju su sa Starog tašmajdanskog groblja kod crkve Sv. Marka preneti posmrtni ostaci ratnika iz srpsko-turskih ratova 1876-1878. i srpsko-bugarskog rata 1885. Posebnu znamenitost Novog groblja čine vojnička groblja gde su sahranjeni poginuli u balkanskim, Prvom i Drugom svetskom ratu. Ovde počivaju pripadnici srpske i savezničkih armija, ali i ratnih protivnika Srbije, pa se kao posebne celine izdvajaju francusko, rusko, italijansko, austrougarsko, bugarsko, nemačko i englesko vojničko groblje. Takođe, ovde su sahranjeni Beograđani poginuli u bombardovanjima 6. aprila 1941. i na Uskrs 1944. U centralnom delu groblja nalazi se i Aleja velikana gde su sahranjeni zaslužni građani, državnici, naučnici, umetnici i dr. Na Novom groblju se nalazi veliki broj značajnih ostvarenja arhitekata i skulptora.
Bulevar kralja Aleksandra nije samo najduža ulica u Srbiji, već i najstarija aktivna ulica. Rimska Via Militaris (Vojna ulica), koju su trasirali Rimljani, kasnije se nazivala Carigradski drum, koji je bio najvažnija saobraćajnica Balkanskog poluostrva koja je spajala Singidunum (Beograd) sa Carigradom (Istanbulom).
Kafanu “Lion” na Bulevaru kralja Aleksandra su u periodu pre Drugog svetskog rata posećivali državni činovnici, oficiri i prosvetni radnici. Tu su se igrali bilijar, šah ili domine, a nedeljom i praznikom ovde su se priređivale plesne večeri, tj. igranke na koje je dolazila omladina. Po ovoj kafani je ceo deo Zvezdare u njenoj okolini i dobio naziv Lion.
Najstariji aktivni studentski dom, koji prvobitan spoljni izgled skoro da nije promenio, zadužbina je kralja Aleksandra I Karađorđevića i bio je namenjen studentima Beogradskog univerziteta. Pre rata ova zgrada bila je sedište (hram) Regularne Velike lože Jugoslavije, prve samostalne masonske organizacije koju je 1919. osnovao Đorđe Vajfert. Zbog svoje arhitektonske, urbanističke i istorijske vrednosti ovaj objekat je proglašen spomenikom kulture. U vreme komunizma nosio je naziv “Lola”. Danas, svojim spoljašnjim autentičnim izgledom i luksuzno uređenim enterijerom, jedan je od najlepših i najsavremenijih studentskih domova u Beogradu.
Na teritoriji opštine Zvezdara se nalazi više verskih objekata crkva Svetog Ilije, crkva Svetog Nikole, crkva Svetog Lazara, crkva Pokrova Presvete Bogorodice, crkva Svete Velikomučenice Nedelje, samostan Isusivih malih sestara i katolička crkva Svetog Antuna.
Na području Opštine Zvezdara nalaze se brojni spomenici i spomen obeležja koji podsećaju na značajne događaje i ličnosti iz srpske istorije. Spomenik Vuku Karadžiću, spomenik Aleksandru I Obrenoviću, spomenik Ćirilu i Metodiju, spomenik učenicima VI beogradske gimnazije i spomenik Puškinu.
Javni prevoz:
Autobusi: 65, 77, 79
Trolejbusi: 28, 40
Tramvaji: 5, 6, 7, 14